Sıfır Atık Yönetim Sistemi; özellikle kamusal alanlarda; israfı önleme, kaynakları verimli kullanma, atık oluşumunu engelleme ve azaltma, kaynağında ayrı toplama ve geri kazanım, mevzuata uygunluk ilkelerini benimser.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 12 Temmuz 2019 tarihinde Sıfır Atık Yönetmeliği yayınlanmıştır. Bu yönetmelikte Sıfır Atık Sistemini uygulaması gereken kurumlar belirtilmiştir, uygulamaya geçiş için son tarihler belirlenmiştir.
Sıfır Atık Yönetmeliği’nde, sıfır atık sistemini uygulamak zorunda olan kurumlar mahalli idareler ve bina/yerleşkeler olmak üzere iki ana grupta incelenmiştir. Aynı zamanda gönüllü olarak bu sistemi uygulamak isteyen kurumlara da yol gösterilmiştir.
Mahalli idareler, sıfır atık sistemine geçişin tamamlanma tarihlerine göre 3 gruba ayrılmıştır. 1.Grup kapsamında olanlar; 31 Aralık 2021, 2. Grup kapsamında olanlar 31 Aralık 2021, 3. Grup kapsamında olanlar 31 Aralık 2022 tarihine kadar Sıfır Atık Sistemi’ne geçişi tamamlamaları gerekmektedir.
1. Grup | 2. Grup | 3. Grup |
– Büyükşehir İlçe Belediyeleri (250000 Nüfus ve Üzeri) | – Büyükşehir İlçe Belediyeleri (250000 Nüfus Altı) – Büyükşehir Dışındaki İl, İlçe, Belde Belediyeleri (İl Merkez İlçe Belediyeleri) – Belediye Birlikleri | – Büyükşehir Dışındaki İl, İlçe, Belde Belediyeleri (İl Merkez İlçe Belediyeleri Dışındaki Diğer Belediyeler) – İl Özel İdareleri (Mücavir Alan Dışı) |
Bina ve yerleşkeler, sıfır atık sistemine geçişin tamamlanma tarihlerine göre 4 gruba ayrılmıştır. 1.Grup kapsamında olanlar; 1 Haziran 2020, 2. Grup kapsamında olanlar 31 Aralık 2020, 3. Grup kapsamında olanlar 31 Aralık 2021; 4 grup kapsamında olanlar 31 Aralık 2022 tarihine kadar Sıfır Atık Sistemi’ne geçişi tamamlamaları gerekmektedir.
1. Grup | * Kamu Kurum ve Kuruluşları |
2. Grup | * Organize Sanayi Bölgeleri * Havalimanları * Limanlar * İş Merkezi ve Ticari Plazalar (100 ve üzere ofis/büro kapasiteli) * Alışveriş Merkezleri (5000 m2 ve üzeri) * ÇED Yönetmeliği Ek-1 Listesinde Yer Alan Sanayi Tesisleri * Eğitim Kurumları ve Yurtlar (250 ve fazla öğrencisi bulunanlar) * 100 Oda ve Üstü Konaklama Kapasiteli İşletmeler * Sağlık Kuruluşları (100 yatak ve üzeri kapasiteli) * Akaryakıt İstasyonları ve Dinlenme Tesisleri * 300 ve Üzeri Konuta Sahip Siteler * Zincir Marketler |
3. Grup | * Alışveriş Merkezileri (1000-4999 metrekare) * İş Merkezi ve Ticari Plazalar (20-99 arası ofis/büro kapasiteli) * Tren ve Otobüs Terminalleri * ÇED Yönetmeliği Ek-2 Listesinde Yer Alan Sanayi Tesisleri * Eğitim Kurumları ve Yurtlar (50-249 arası öğrencisi bulunanlar) * 50-99 Arası Oda Konaklama Kapasiteli İşletmeler * Sağlık Kuruluşları (50-99 arası yatak kapasiteli) |
4. Grup | * Alışveriş Merkezileri (1000 m2’den az) * Eğitim Kurumları ve Yurtlar (50’den öğrencisi bulunanlar) * 50’den Az Oda Konaklama Kapasiteli İşletmeler * Sağlık Kuruluşları (50’den az yatak kapasiteli) |
Mahalli idarelere, bina/yerleşkelerde belirtilen gruplarda yer alan işletmelere ve gönüllü olan diğer kurumlara, sıfır atık sistemi kapsamında yürüttüğü çalışmaların yeterli ve uygun bulunması durumunda Temel Seviye Sıfır Atık Belgesi verilir.
Sıfır atık sistemini kurmak zorunda olan mahalli idarelere, bina/yerleşkelere ve gönüllü olarak bu sistemi uygulayan diğer katılımcılara, sıfır atık sistemi kapsamında yürüttüğü çalışmaların uygun ve yeterli bulunması durumunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından “Temel Seviye Sıfır Atık Belgesi” verilir.
Temel seviye sıfır atık belgesinin alınmasını takip eden 1 yıllık süre sonunda, gerekli koşullar sağlandığında, kurulan sıfır atık yönetim sistemi gümüş, altın veya platin seviye olarak da belgelendirilebilir.
Aşağıdaki kurumlar ise temel seviye sıfır atık belgesinin alınmasının ardında gümüş, altın veya platin sıfır atık belgesi için müracaat etmek zorundadırlar.
Sıfır atık yönetim sistemini kurmakla yükümlü olanlar ile sistemi gönüllü olarak kurmak isteyenler, sıfır atık yönetim sisteminin kurulması ve geliştirilmesi için danışmanlık hizmeti alabilirler.
Platin belge almak isteyenlerin ise danışmanlık hizmetini almaları zorunludur.
Mahalli idarelerde ise; İl Merkez İlçe Belediyeleri Dışındaki Diğer Belediyeler ile mücavir alan dışındaki il özel idareleri danışmanlık hizmeti alabilirler ya da çevre görevlisi istihdam ederler.